Trong bức tranh logistics Việt Nam đang phát triển sôi động với tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm nhanh nhất khu vực châu Á – Thái Bình Dương, các doanh nghiệp nội địa vẫn gặp nhiều thách thức. Chi phí logistics của Việt Nam vẫn ở mức cao so với các nền kinh tế phát triển trong khi đó, cấu trúc ngành logistics còn phân mảnh, hạ tầng chưa đồng bộ, năng lực quản trị của các doanh nghiệp logistics chưa được số hóa toàn diện. Trong bối cảnh ấy, Công ty Cổ phần Vận chuyển và Kho vận PCS (PCS) nổi lên như một biểu tượng tiên phong của làn sóng đổi mới khi mạnh dạn thực hiện song song chuyển đổi tổ chức và chuyển đổi số để hướng đến một mô hình doanh nghiệp logistics vừa hiện đại, linh hoạt vừa chú trọng đến vấn đề phát triển bền vững.
Từ mô hình truyền thống đến khát vọng thay đổi
Giống như đa số doanh nghiệp logistics tại Việt Nam, PCS từng vận hành theo mô hình cơ cấu chức năng truyền thống – trong đó các bộ phận như vận tải, kho bãi, kinh doanh, chăm sóc khách hàng hoạt động độc lập, mỗi bộ phận có hệ thống quản lý và quy trình riêng. Cấu trúc này giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt và phân công rõ ràng, nhưng đồng thời cũng khiến PCS đối mặt với nhiều giới hạn như quy trình cứng nhắc, thông tin phân mảnh, phản ứng chậm trước biến động thị trường …
Khi thị trường logistics thay đổi nhanh chóng bởi làn sóng thương mại điện tử và kỳ vọng ngày càng cao của khách hàng, mô hình truyền thống bộc lộ sự chậm chạp và thiếu linh hoạt. Khách hàng đòi hỏi dịch vụ nhanh hơn, minh bạch hơn, cá nhân hóa hơn; trong khi đó, doanh nghiệp lại phải gánh chi phí vận hành cao, quy trình phức tạp và hệ thống thông tin chưa đủ mạnh để đáp ứng. PCS nhận ra rằng, nếu không thay đổi, doanh nghiệp sẽ bị bỏ lại phía sau trong cuộc đua chuyển đổi toàn cầu.
Từ nhận thức đó, PCS xác định cần một sự thay đổi toàn diện, không chỉ ở hạ tầng công nghệ mà còn trong tư duy tổ chức, cách quản trị và văn hóa vận hành thông qua một mô hình phù hợp với xu hướng quản trị toàn cầu trong kỷ nguyên số.
Quản lý linh hoạt – nền tảng cho sự đổi mới và phát triển của PCS
Mô hình Quản lý linh hoạt được PCS xem là chìa khóa để giải quyết tận gốc những điểm nghẽn cũ và tạo ra bước đột phá mới. Thay vì tổ chức theo chiều dọc với nhiều tầng nấc, PCS đã thiết kế lại mô hình theo dạng kim tự tháp ngược, đặt nhân viên tuyến đầu và khách hàng ở vị trí trung tâm, còn ban lãnh đạo đóng vai trò hỗ trợ, tháo gỡ và truyền cảm hứng để nhân viên có thể làm tốt hơn những nhiệm vụ của mình.
Cấu trúc phẳng cho phép các nhóm nhỏ đa chức năng được hình thành, bao gồm nhân sự từ nhiều bộ phận khác nhau như kho, vận tải, chăm sóc khách hàng và công nghệ thông tin. Những nhóm này có quyền tự chủ trong việc giải quyết các vấn đề cụ thể của khách hàng, từ khâu tiếp nhận, xử lý đến phản hồi. Thay vì phải chờ sự phê duyệt qua nhiều cấp quản lý, nhân viên PCS nay có thể chủ động hành động, ra quyết định nhanh và sáng tạo hơn trong công việc.
Với mô hình làm việc mới, PCS chuyển từ cách tiếp cận theo “dòng chảy công việc tuyến tính” sang cách tiếp cận theo chu kỳ ngắn và các nhóm sẽ liên tục thử nghiệm, đánh giá và cải tiến. Mỗi vòng lặp kéo dài chỉ một đến hai tuần, sau đó toàn bộ nhóm cùng nhìn lại kết quả, học hỏi từ sai sót và tiếp tục cải tiến cho chu kỳ kế tiếp. Cách làm này không chỉ giúp PCS phản ứng nhanh với biến động thị trường mà còn tạo ra văn hóa học hỏi và cải tiến liên tục, một yếu tố cốt lõi của doanh nghiệp hiện đại.
Chuyển đổi số – động lực song hành cùng chuyển đổi tổ chức
Nếu quản lý linh hoạt là “phương pháp tiếp cận”, thì chuyển đổi số chính là động lực thúc đẩy PCS tiến xa hơn trong hành trình phát triển. Trong suốt giai đoạn 2023–2024, PCS tập trung đầu tư mạnh vào nền tảng công nghệ để xây dựng “hệ thống vận hành lõi” làm trụ cột cho toàn bộ tổ chức.
Một loạt giải pháp công nghệ hiện đại đã được triển khai đồng bộ: hệ thống chia chọn tự động tại các HUB khai thác, giúp rút ngắn thời gian xử lý hàng hóa và giảm sai sót thủ công; nền tảng chăm sóc khách hàng đa kênh, cho phép khách hàng tương tác dễ dàng qua hotline, email, chatbot hoặc ứng dụng di động; hệ thống theo dõi vận đơn thời gian thực (real-time tracking); và bảng điều khiển quản trị dữ liệu (dashboard) giúp lãnh đạo nắm bắt mọi thông tin về hiệu suất, chi phí và chất lượng dịch vụ chỉ trong vài giây.
Nhờ hệ thống này, PCS đã chuyển từ một doanh nghiệp vận hành thủ công sang một doanh nghiệp vận hành dựa trên dữ liệu. Các quyết định không còn dựa trên cảm tính, mà dựa trên các chỉ số cập nhật liên tục từ hệ thống: thời gian giao hàng, tỷ lệ hoàn đơn, hiệu suất vận hành, mức độ hài lòng của khách hàng. Mỗi thông tin đều được phân tích, dự báo và đưa vào quy trình cải tiến thực tế, giúp PCS ngày càng tối ưu chi phí và nâng cao năng suất.
Hành trình chuyển đổi: Từ nền tảng đến bứt phá
Chiến lược chuyển đổi của PCS được hoạch định theo lộ trình rõ ràng trong 3 giai đoạn. Ở giai đoạn đầu, PCS thiết lập mô hình quản lý phẳng, xây dựng văn hóa làm việc linh hoạt, đào tạo kỹ năng hoạt động linh hoạt cho đội ngũ nhân sự, đồng thời triển khai hệ thống chia chọn tự động và nền tảng chăm sóc khách hàng đa kênh. Đây là giai đoạn PCS “chuyển mình” từ tư duy cũ sang tư duy mới, từ mô hình tập trung sang mô hình mở, linh hoạt và kết nối.
Giai đoạn thứ hai (2025–2026) là thời điểm PCS định hình mô hình “doanh nghiệp siêu nhỏ” - Micro Enterprise. Mỗi Micro Enterprise hoạt động như một “doanh nghiệp con” trong hệ sinh thái PCS, có quyền tự chủ về kế hoạch, khách hàng, hiệu quả và lợi nhuận. Nhờ đó, PCS hình thành hàng trăm “tế bào linh hoạt” cùng vận hành, sáng tạo và phát triển. Cùng thời gian này, PCS triển khai hệ thống giám sát và quản lý thời gian thực, đồng thời phát triển nền tảng khách hàng trực tuyến tổng thể – nơi người dùng có thể quản lý đơn hàng, tra cứu vận đơn, phản hồi và tương tác trực tiếp với doanh nghiệp.
Giai đoạn bứt phá (2027–2028) sẽ là giai đoạn PCS tiến hành số hóa toàn bộ chuỗi cung ứng dịch vụ, mở rộng hệ sinh thái logistics số và gỡ bỏ hoàn toàn tầng quản lý trung gian. Đây cũng là thời điểm PCS đưa chiến lược “logistics xanh” vào thực tiễn. Doanh nghiệp sẽ đầu tư xe điện, xe hybrid, sử dụng năng lượng tái tạo trong kho bãi, triển khai bao bì tái chế và các giải pháp giảm nhựa, nhằm hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và thân thiện môi trường.
Thành quả từ sự thay đổi: Linh hoạt hơn – Hiệu quả hơn – Gắn kết hơn
Những kết quả mà PCS đạt được sau những năm chuyển đổi đã cho thấy hướng đi của doanh nghiệp là đúng đắn. Năng suất vận hành được cải thiện đáng kể, tốc độ xử lý đơn hàng nhanh hơn, các vấn đề vận hành được phát hiện và xử lý gần như tức thời nhờ hệ thống giám sát thời gian thực.
Tỷ lệ giao hàng đúng hẹn tăng rõ rệt, chi phí vận hành giảm nhờ tối ưu hóa tuyến đường và giảm lượng xe rỗng. Đặc biệt, mức độ hài lòng của khách hàng tăng cao khi họ có thể theo dõi hàng hóa minh bạch, được phản hồi nhanh chóng và nhận được dịch vụ linh hoạt hơn trước.
Không chỉ dừng ở con số, điều quan trọng hơn là sự thay đổi về văn hóa doanh nghiệp. Mỗi nhân viên PCS ngày nay đều cảm thấy mình là một phần trong guồng máy sáng tạo. Họ được trao quyền, được lắng nghe và được thử nghiệm những ý tưởng mới. Mối quan hệ giữa các phòng ban trở nên gần gũi, hợp tác và minh bạch hơn. Cảm hứng đổi mới lan tỏa từ cấp lãnh đạo tới từng nhân viên, tạo nên một PCS tràn đầy năng lượng, luôn sẵn sàng thích ứng với mọi biến động.
Truyền cảm hứng đổi mới cho ngành logistics Việt Nam
Hành trình chuyển đổi của PCS không chỉ mang lại lợi ích cho riêng doanh nghiệp mà còn mở ra một hướng đi mới cho các doanh nghiệp logistics Việt Nam. Trong khi phần lớn các đơn vị trong ngành vẫn loay hoay giữa đầu tư công nghệ rời rạc và thay đổi nửa vời, PCS đã chứng minh rằng chuyển đổi số chỉ thực sự hiệu quả khi song hành cùng chuyển đổi tổ chức.
Điều làm nên khác biệt của PCS chính là tư duy “con người là trung tâm”. Doanh nghiệp không chạy theo công nghệ một cách hình thức, mà chú trọng đến việc thay đổi cách nghĩ, cách làm và cấu trúc vận hành để công nghệ trở thành công cụ thực sự phục vụ con người.
Bên cạnh đó, chiến lược phát triển bền vững và logistics xanh của PCS cũng thể hiện tầm nhìn dài hạn – phù hợp với xu thế toàn cầu khi các đối tác quốc tế ngày càng quan tâm đến yếu tố môi trường, xã hội và quản trị (ESG) trong chuỗi cung ứng.
PCS – Biểu tượng tiên phong của sự thay đổi
Từ một doanh nghiệp logistics mang cấu trúc truyền thống, PCS đã từng bước chuyển mình trở thành tổ chức linh hoạt và số hóa toàn diện, khẳng định vị thế tiên phong trong ngành. Hành trình ấy là minh chứng rõ ràng cho tầm nhìn chiến lược, bản lĩnh dám thay đổi và khả năng thích ứng vượt trội của đội ngũ PCS.
Trong ngành logistics đang cạnh tranh khốc liệt và chuyển động không ngừng, PCS không chỉ đơn thuần là đơn vị theo kịp thời đại mà còn là người định hình tương lai của logistics Việt Nam với những tiêu chí như nhanh hơn, minh bạch hơn, xanh hơn và nhân văn hơn.
Bằng tinh thần đổi mới không ngừng, bằng khát vọng vươn tầm và bằng niềm tin vào sức mạnh của con người và công nghệ, PCS đang viết nên câu chuyện chuyển đổi đầy cảm hứng – một minh chứng sống động cho thông điệp mà doanh nghiệp kiên định theo đuổi:
“Chuyển đổi không chỉ là công nghệ, mà là hành trình thay đổi từ bên trong – để tạo ra giá trị bền vững cho khách hàng, cho cộng đồng và cho tương lai.”
